Odakle dilema EU ili BRIKS

11:38 31. 10. 2024. FoNet | Davor Lukač

BEOGRAD - Kako se u Srbiji, posebno u vreme održavanja samita BRIKS u Kazanju, uopšte nametnula dilema - EU ili BRIKS kada su to dva potpuno različita, neuporediva stepena organizovanja, piše danas portal Demostat.

Demostat podseća da EU ima svoju organizaciju, utvrđene vrednosti i procedure usvajanja i primene propisa, dok je BRIKS daleko neformalniji, nudi zemljama status članstva prema ne baš široko postavljenim kriterijumima, partnerstvo i saradnju, ali još nije uspostavio osnovne mehanizme funkcionisanja.

Ali, ono što se da porediti jesu ekonomski pokazatelji - u devet zemalja osnivača BRIKS živi oko 3,6 milijardi stanovnika ili 40 odsto svetske populacije, a prema podacima Svetske banke, u 2023. godini ukupan BDP koji ostvaruju iznosi 27,37 triliona dolara, prosečan BDP po glavi stanovnika je 7.472 dolara.

Između tih devet zemalja, međutim, postoje značajne razlike - najmnogoljudnija je Indija sa 1,42 milijarde stanovnika, a njen BDP je 3,55 triliona dolara, ali po glavi stanovnika je najniži među prvih pet osnivača - tek 8.379 dolara (preračunatih po kupovnoj moći).

Kina je izgubila prvo mesto po broju stanovnika, sada je druga sa 1,41 milijardom, ali njen BDP je ubedljivo najviši - 17,8 triliona dolara ili više od 65 odsto ukupnog u toj grupi, dok po glavi stanovnika ima 21.476 dolara. Rusija ima najveće prostranstvo, daleko manje stanovništva - 145 miliona, a njen BDP se kreće malo iznad dva triliona, ali je po glavi stanovnika najviši u grupi - 36.485 dolara.

Ekonomski pokazatelji članica EU takođe su raznovrsni ali brojke su niže – u 27 zemalja živi 448 miliona stanovnika, ukupno ostvaruju BDP od 18,35 triliona, ali prosek po glavi stanovnika je u prošloj godini bio 40.958 dolara.

I tu postoje značajne razlike među zemljama, pa je najbogatiji Luksemburg sa BDP po glavi stanovnika 143.623 dolara, ali to je malo tržište u odnosu na Nemačku koja sa 84 miliona stanovnika ostvaruje BDP od 4,45 trliona dolara, ili Francusku u kojoj 67 miliona ljudi proizvodi 3,03 triliona dolara.

Poređenja radi, BDP Srbije u prošloj godini, prema podacima Svetske banke, iznosio je 75,19 milijardi dolara ili 11.361 dolar po glavi stanovnika, što je ispod svetskog proseka.

U prilog ekonomskoj saradnji sa EU, kako navodi Demostat, ide činjenica da je reč o dostupnijim tržištima, fizički bližim, pa su, poslednjih godina sve značajniji transportni troškovi u toj razmeni niži. Takođe, potražnja tih zemalja bliža je strukturi srpske privrede, dok su za velika evroazijska tržišta upitni kapaciteti domaće privrede i cena koju mogu da ponude. (kraj) vem/dal/mk

Share: